Projecten
Gender- en etniciteitscompetentie in de hulpverlening. Omgaan met diversiteit in intake, diagnostiek en behandeling.
Deze cursus heb ik samen met prof.dr. Marrie Bekker ontwikkeld in opdracht van de Henny Verhagen Stichting, met subsidie van de Stichting Post-Academisch Onderwijs en in overleg met Movisie en Mikado. Zie omschrijving gender- en etniciteitscompetentie.
De cursus(onderdelen) zijn voor instituten die post-academisch of post-initieel onderwijs verzorgen beschikbaar via de Henny Verhagen Stichting. Nadere inlichtingen – ook over aanpassing aan een specifieke context – zijn te verkrijgen bij w.vanberlo@rng.nl of prof.dr.j.vanmens-verhulst@vanmens.info.
Samenvatting: De toenemende diversiteit in onze samenleving is ook in de geestelijke gezondheidszorg aan de orde. Een open attitude is daarvoor niet genoeg. Professionals hebben ook kennis nodig over de rol van sekse/gender en etniciteit in klachten en hulpvragen en daarnaast vaardigheden voor het omgaan met cultuurverschillen onder invloed van gender en etniciteit. Gelukkig groeit de wetenschappelijk onderbouwde kennis op deze gebieden. Bovendien is er steeds meer bekend over “good practices”. Tegelijkertijd worden er theoretisch nieuwe inzichten over diversiteit en hulpverlening ontwikkeld. Bijzonder is dat sekse/gender en etniciteit in deze cursus niet als twee losstaande factoren aan de orde komen maar juist in hun onderlinge verwevenheid, vanuit een intersectioneel perspectief.
De cursus bestaat uit minimaal een dag en maximaal vier dagen. Het eerste dagdeel gaat over het werken vanuit een diversiteits-, in het bijzonder het intersectionaliteitsperspectief. Het tweede dagdeel staat expliciet stil bij het sekse/gender-perspectief. In de overige dagen staan depressieve stoornissen, angststoornissen en/of persoonlijkheidsstoornissen centraal. Per stoornis is er een kennisaanbod over diversiteitsspecifieke aspecten, zijn er oefeningen ter vergroting van diversiteitscompetentie en wordt gezamenlijk toegewerkt naar een meer gender- en etnisch-sensitieve intake, diagnostiek en behandeling.
Zelfregulatie in gezondheidsgedrag, bezien vanuit een diversiteitsperspectief (2005 – 2007), in samenwerking met StiTch (onderzoekgroep gezondheidspsychologie) en prof. Lorraine Radtke . Psychology Department van de Universiteir van Calgary, Canada.
Samenvatting: Een van de manieren om gezondheidsgedrag te begrijpen, is het op te vatten als een vorm van zelfregulatie. Daarvoor bestaan verschillende theoretische modellen. Onderzoek dat met deze modellen wordt gedaan, besteedt doorgaans maar weinig aandacht aan de biologische en sociale kenmerken van het “zelf” dat als regulerende instantie fungeert. In dit project:
- inventariseren we de beschikbare kennis over sexe/gender- en andere biopsychosociale verschillen in zelf-regulatie van gezondheidsgedrag,
- gaan we op zoek naar patronen die relevant zijn voor wie wil interveniëren
- vragen we ons af hoe een intersectionele benadering van het zelf een plaats kan krijgen in verder onderzoek.
Belangrijkste publicatie: A feminist perspective on the use of self-regulation theory in health psychology (2007) in Vasi van Deventer, Martin Tere Blanche, Eduard Fourie and Puleng Segalo (Eds.) Citizen city: Between constructing agent and constructed agency.
Zin in gezond leven. (2002-2004), in samenwerking met dr. G. Jacobs, drs. J.H. Mooren, drs. A.Sools (UvH) en medewerkers van de GGD-Rotterdam en TransAct (later opgegaan in Movisie).
Samenvatting: Het Zin in Gezond Leven project was een onderzoeks- en ontwikkelproject in het kader van het programma Gezond Leven van ZorgOnderzoek Nederland. Daarin ging het erom interventies te ontwikkelen voor oudere Nederlanders en Marokkanen uit de lagere klasse, zowel mannen als vrouwen. Doel was niet alleen hun ervaring van zin en vitaliteit te bevorderen maar ook hun vermogen zelf vorm te geven aan gezond leven. Het project was een vorm van participatief actieonderzoek. Eerst is verkend welke opvattingen over gezond leven er in de doelgroepen leefden. Daarna zijn die inzichten vertaald in gezondheidsbevorderende interventies. Die zijn in een pilot getoetst bij intermediairs en peers en bij externe professionals (met focusgroepen); later in proefbijeenkomsten. Dit heeft geresulteerd in een ‘ZGL-koffer’ met materialen en handleiding voor sekse- en etniciteitsbewuste gezondheidsbevordering. Voor het leren werken hiermee bood TransAct (later Movisie) een training aan. Zie In de schijnwerper en:
Bavel, M. van & Mens-Verhulst, J. van, Over oudere mannen, gezond leven en traditionele mannelijkheidsnormen (2004). Sociale Interventie 13 (2) : 27-36.
Mens-Verhulst, J. van & Bavel, M. van (2006) Marokkaans of vrouw (2006) . Over variatie in opvattingen over gezond leven onder oudere vrouwen en de mogelijke consequentis daarvan voor gezondheidsbevorderende interventies. Tijdschrift voor Humanistiek 7 (3).
Forgotten Women on Farms . (1998-2001), in samenwerking met prof. dr. Lou-Marie Kruger van Stellenbosch University (Zuid –Afrika).
Samenvatting: Doel was meer inzicht te verwerven in het psychologische leed en de veerkracht van gekleurde landarbeidsters in de West-Kaap. Op grond daarvan konden interventies worden ontwikkeld om hun psychologisch welzijn te verbeteren.